4. Sociale zekerheid over de grenzen heen
Als in Nederland gevestigde werkgever moet u ook wat betreft de sociale zekerheid goed opletten in grensoverschrijdende situaties en uw weg zien te vinden in de vele regels die hiervoor zijn opgesteld. Want waar de werknemers sociaal verzekerd zijn als zij in het buitenland wonen en in Nederland werken of andersom, is bepalend voor de sociale premies die zij en uw onderneming moeten betalen.
uitgangspunt
Het uitgangspunt voor de volksverzekeringen (en Zorgverzekeringswet) is dat de werknemer hiervoor in principe verzekerd is in zijn woonland. Voor de werknemersverzekeringen is dat zijn werkland.
Vaak is het zo dat als er voor een werknemer premieplicht voor de werknemersverzekeringen bestaat in een land, hij daar ook premieplichtig is voor de volksverzekeringen.
Toewijzen
verordeningen
Er zijn echter vele regels opgesteld voor de vele internationale situaties die zich kunnen voordoen. Zo zijn er socialezekerheidsverordeningen ingevoerd die een verzekeringsland aan de werknemer toewijzen in grensoverschrijdende situaties waarbij verordeningslanden zijn betrokken (zie paragraaf 4.1).
verdrag
Geldt er geen verordening dan kan een verdrag uitsluitsel bieden. Nederland heeft met vele landen zo’n socialezekerheidsverdrag gesloten, op grond waarvan de socialeverzekeringsplicht aan een bepaald land wordt toegewezen (zie paragraaf 4.2).
nationale wetgeving
Werkt uw werknemer niet in een land dat onder een socialezekerheidsverordening of -verdrag valt, dan bepaalt de nationale Nederlandse wetgeving en de nationale wetgeving van het werkland waar de werknemer sociaal verzekerd is.
Bij onduidelijkheid, twijfel of benodigde extra informatie over de sociale zekerheid in grensoverschrijdende situaties kunt u terecht bij de Sociale Verzekeringsbank (SVB), via de website svb.nl.
Loonheffingen
verzekerd in Nederland
verzekerd in ander land
Is uw werknemer sociaal verzekerd in Nederland, dan moet u hem opnemen in uw loonadministratie. Dit wil overigens niet per se zeggen dat u ook loonbelasting over het loon van de werknemer moet inhouden. De belastingplicht (zie hoofdstuk 3) wordt namelijk los van de premieplicht bekeken. Bij het verwerken van de betalingen aan zulke werknemers in de aangifte loonheffingen moet u extra opletten dat u de juiste codes gebruikt.
Via de codes in uw loonaangifte kunt u aangeven wat de verzekeringsstatus van de betreffende werknemer is en bijvoorbeeld welke tabel voor inhouding van de loonbelasting/premie volksverzekeringen u toepast.
slomp
Is uw werknemer sociaal verzekerd in een ander land, dan moet uw onderneming premies betalen in het land van de sociale verzekering. Hiervoor moet uw onderneming zich melden bij de bevoegde instantie van dat land en zich laten informeren over hoe de premiebetaling daar in zijn werk gaat. Dat kan heel wat rompslomp met zich meebrengen.
bijdrage
fiscale kwalificaties
Bovendien moet u goed nagaan of u de bijdrage voor de werkgeverspremies voor de buitenlandse sociale verzekeringen bij het belastbaar loon van de werknemer moet tellen. Of dat u een werknemerspremie van het buitenlandse socialezekerheidsstelsel misschien juist van het loon moet aftrekken. Let daarbij ook op van welk loon dat dan moet gebeuren: van het brutoloon of van het nettoloon. Per land gelden verschillende fiscale kwalificaties van de buitenlandse socialeverzekeringspremies. Een lijst hiervan vindt u op rendement.nl/salarisdossier.
Vergeet ook niet dat u herleidingsregels moet gebruiken voor de berekening van de in te houden loonbelasting/premie volksverzekeringen als de werknemer onder een buitenlands socialezekerheidsstelsel valt!
Speciale regels voor bepaalde groepen
Bepaalde werknemers hebben een bijzondere status waardoor er andere socialezekerheidsregels voor hen gelden bij grensoverschrijdende arbeid. Dat is bijvoorbeeld het geval bij artiesten en beroepssporters, bestuurders en commissarissen, studenten, uitkerings- en pensioengerechtigden, werknemers die worden uitgezonden door of namens de Nederlandse staat, werknemers in het internationaal transport en vliegverkeer en werknemers met een vrijwillige verzekering (zie ook hoofdstuk 11).