Geen boete als u niet alle stukken overlegt

De fiscus kan u vragen om extra informatie als dat nodig is voor het afhandelen van uw aangifte. Geeft u deze informatie niet dan kunt u een boete krijgen. Gaat de Belastingdienst over tot een strafzaak, dan hoeft u echter niet mee te werken aan uw eigen zaak (door het wel aanleveren van de stukken). Het Europees Hof voor de rechten van de Mens (EHRM) geeft in een recente zaak aan dat de Zwitserse Belastingdienst in dat geval dan ook geen boete mag opleggen.

In deze zaak stelde de Zwitserse Belastingdienst vragen over de aangifte inkomstenbelasting over 1989 en 1990 van een Zwitser. Hij moest namelijk extra informatie verstrekken over zijn vermogensbeheerder en zijn bankrekeningen. De Zwitser wilde deze informatie echter niet geven. De fiscus legde daarom een boete op van € 1.440 en bij de tweede weigering een boete van € 2.159. Ook de Belastingdienst gaf niet alle informatie, omdat de Zwitser geen inzage kreeg in het verslag van het onderzoek. Uiteindelijk ging de Zwitser naar de rechter, omdat hij het niet eens was met de boete. Hij hoefde immers toch niet mee te werken aan zijn eigen vervolging. Daarnaast vond hij dat de Belastingdienst ook inzicht moest geven in het verslag van het onderzoek.

Niet meewerken aan eigen vervolging

Uiteindelijk moest het EHRM over deze zaak beslissen. Dit Europese Hof stelde dat de Zwitserse fiscus door het opleggen van een boete druk uitoefende op de Zwitser om toch de stukken boven tafel te krijgen. Het was echter niet uitgesloten dat de Belastingdienst de Zwitser zou vervolgen vanwege belastingontduiking. Dit was in strijd met het recht dat een verdachte niet hoefde mee te werken aan zijn eigen vervolging in een strafzaak. Daarnaast moest de Zwitserse fiscus ook inzage geven (equality of arms) in al zijn documenten en dus ook in het verslag. De verdediging heeft immers ook recht op een eerlijk strafproces. Dit proces heeft mogelijk ook gevolgen voor Nederlandse belastingzaken met fiscale boeten.
Europees Hof voor de rechten van de Mens, 5 april 2012, nr.: 11663/04