De voordelen van horizontaal toezicht

Bij horizontaal toezicht verschuiven de werkzaamheden van de Belastingdienst van controle achteraf naar afstemming vooraf tussen de fiscus en de belastingplichtige. Door te steunen op de werkzaamheden van fiscaal dienstverleners, zoals administratiekantoren, accountants en boekhouders, kan de Belastingdienst onder andere sneller zekerheid bieden over de ingediende aangiften van hun klanten.

Voor ondernemingen die meedoen aan horizontaal toezicht (verdiepingsartikel) geldt dat aangiften voor de inkomstenbelasting, vennootschapsbelasting, loonheffingen en BTW voortaan worden ingediend als convenantaangiften. Ondernemingen die vallen onder horizontaal toezicht krijgen niet alleen sneller zekerheid over een aangifte, maar kunnen ook nog rekenen op de volgende voordelen:

• één aanspreekpunt bij de fiscus;
• snellere verwerking van aanvragen;
• minder toezicht, in de vorm van bijvoorbeeld controles en vragenbrieven.

Doordat de ondernemer een beroep doet op een kantoor dat aan horizontaal toezicht meewerkt, wordt de kwaliteit van ingediende aangiften geborgd. Omdat de Belastingdienst binnen het horizontaal toezicht over voorinformatie beschikt, kan de fiscus ook het toezicht aanpassen.

Convenanten met koepelorganisatie

Bij ‘horizontaal toezicht Fiscaal Dienstverleners’ sluit de Belastingdienst convenanten af met een koepelorganisatie en een aangesloten fiscaal dienstverlener. Dit kantoor selecteert vervolgens klanten die voor horizontaal toezicht in aanmerking komen. Ondernemers die interesse hebben, kunnen zich via hun fiscaal dienstverlener aansluiten bij horizontaal toezicht. Voor het sluiten van een convenant vindt vooraf onderzoek plaats om te beoordelen of de desbetreffende onderneming hiervoor geschikt is. De volgende koepelorganisaties hebben een brancheconvenant voor horizontaal toezicht:

• Extendum;
• Kwaliteitscentrum Accountancy Nederland (KAN);
• Nederlandse Orde van Administratie- en Belastingdeskundigen (NOAB);
• Nederlandse organisatie van accountantskantoren (Novak);
• Nexia;
• Register Belastingadviseurs (RB);
• Samenwerkende Registeraccountants en Accountants-administratieconsulenten (SRA).

Kritiek op horizontaal toezicht

Ondanks de vele voordelen van het horizontaal toezicht, is er ook kritiek (verdiepingsartikel). Volgens de directeur Grote ondernemingen bij de Belastingdienst heerst onder vele ondernemers het idee dat de Belastingdienst met grote ondernemingen deals sluit die het daglicht niet mogen zien. Deze situatie schreeuwt om veel meer transparantie. Om die reden is in 2020 besloten om het systeem van horizontaal toezicht aan te passen. In plaats van ‘one size fits all’ verlegt de Belastingdienst de focus naar een meer passende vorm van toezicht bij de verschillende typen belastingplichtigen.