Ongeschreven regel mag geen mysterie zijn voor nieuwkomer

In elke organisatie bestaan ongeschreven regels. Ze bepalen hoe prettig of juist hoe lastig het is om ‘erbij te horen’. De ongeschreven regels zichtbaar en bespreekbaar maken, creëert een werkomgeving waarin zeker nieuwe werknemers minder snel buiten de boot vallen.

Ongeschreven regels zijn de sociale codes en informele gewoontes die niet in het personeelshandboek (toolbox) staan, maar wel bepalen hoe dingen ‘eigenlijk gaan’ op de werkvloer. Het bestaan ervan geeft een gevoel van saamhorigheid. Ze ontstaan meestal vanzelf en gaan bijvoorbeeld over het wel of niet naar het werkadres laten toezenden van privépost, dat het prima is om even tussendoor de was te doen als je thuiswerkt, of dat je juist beter géén vrije dag kunt opnemen bij de maandafsluiting. Dit zijn nog vrij afgebakende afspraken, maar het gaat in bredere zin óók over de omgangsvormen met het management, en zaken die je moet leren ‘aanvoelen’, zoals welke humor wanneer gepast is en hoe wild een bedrijfsborrel mag worden.

Zakelijke apparatuur

Het privégebruik van zakelijke apparatuur is hier de laatste jaren nog bijgekomen: af en toe je privételefoon checken is vaak geen probleem, constant appen of filmpjes kijken is dan weer niet gewenst. Daarnaast is de ongeschreven regel meestal dat je je voor een telefonisch privégesprek op kantoor even afzondert, om collega’s zo min mogelijk te storen.

Periode van onboarding

Voor nieuwe medewerkers kunnen dit al soort onuitgesproken gewoontes tot misverstanden leiden en zelfs een gevoel van buitensluiting. Wat is hieraan te doen? In de periode van onboarding (artikel) leert een nieuwkomer in gesprekken met zijn leidinggevende en naaste collega’s over de geschiedenis van de organisatie, de insteek van werkoverleggen en bij wie hij zich ziek moeten melden. Dit maakt al een hoop duidelijk over de omgangsnormen en wijze van communiceren, maar leidinggevenden kunnen nieuwkomers op het hart drukken dat ze bij hun collega’s gerust kunnen vragen naar wat kan, mag en absoluut not done is. Zo worden de ongeschreven regels vanzelf expliciet.

Veilige leeromgeving

Bespreek eens in een teamoverleg wat de ‘manieren van doen’ zijn. Wat verwachten wij van elkaar? Zo’n sessie helpt nieuwe werknemers om sneller te landen, helemaal als er sprake is van een veilige leeromgeving waarin ze de ruimte krijgen om vragen te stellen als iets onduidelijk is.

Dit nieuwsartikel is geschreven door Jacco van den Berg, eigenaar van Van den Berg Training & Advies en auteur van de boeken Het Prestatiemenu en Het GROTE gesprekkenboek, e-mail: [email protected]