Beslistermijn voor WIA-(her)beoordeling naar 16 weken
UWV heeft acht weken de tijd om een WIA-beoordeling of -herbeoordeling uit te voeren en hierover een beslissing te nemen. Omdat dat de uitkeringsinstantie al langere tijd niet lukt, wordt de beslistermijn per 2026 tijdelijk 16 weken.
UWV moet zich bij verzoeken van werkgevers en werknemers aan bepaalde deadlines houden. Zo heeft UWV na de ontvangst van een aanvraag voor een WIA-uitkering acht weken om hierover een beslissing te nemen. De termijn van acht weken geldt ook als iemand met een WIA-uitkering een herbeoordeling aanvraagt, bijvoorbeeld omdat er iets in zijn gezondheidstoestand is veranderd. UWV riskeert dwangsommen als het deadlines niet haalt.
Maatregel moet het aantal dwangsommen verminderen
De uitkeringsinstantie kampt echter al jaren met grote achterstanden bij de sociaal-medische beoordelingen. Dat komt door een tekort aan verzekeringsartsen en het nog altijd groeiende aantal mensen dat bijvoorbeeld een WIA-(her)beoordeling aanvraagt. De nieuwe maatregel om de beslistermijn per 1 januari 2026 te verlengen naar 16 weken lijkt UWV vooral wat ‘lucht’ te moeten geven en het aantal dwangsommen te moeten verminderen. De verlenging betekent niet dat mensen per definitie 16 weken op een beoordeling hoeven te wachten (al haalt de instantie de 16-wekentermijn nu in veel gevallen ook al niet). Voor werkgevers is het belangrijk dat zij niet hoeven te wachten op een WIA-beslissing voor een ontslagaanvraag wegens langdurige ziekte.
Voorschot op WIA-uitkering
Op navraag van Rendement meldt UWV dat de verlengde beslistermijn geen andere gevolgen heeft voor de WIA, dus ook niet wat betreft de aanvraagtermijn voor werknemers. Arbeidsongeschikte werknemers moeten tijdig een WIA-uitkering aanvragen (tool) (op zijn vroegst in de 88e week en uiterlijk in de 93e week van arbeidsongeschiktheid).
Vanwege de lange wachttijden kunnen mensen een voorschot op hun WIA-uitkering ontvangen. UWV neemt bij een te late beslissing over een eerste WIA-aanvraag uiterlijk twee weken vóór de 104-wekengrens telefonisch contact op met de aanvrager om te vragen of hij dit wil. De aanvrager kan UWV bellen als hij één week voordat de WIA-uitkering zou moeten beginnen nog niets heeft gehoord. Ook deze termijnen wijzigen niet als gevolg van de maatregel.
Achterstanden lopen fors op
De tijdelijke regeling vervalt als er meer verzekeringsartsen zijn en de achterstanden zijn verminderd. In juni sprak toenmalig demissionair minister Van Hijum van SZW de verwachting uit dat de achterstanden bij de sociaal-medische beoordelingen de komende jaren fors zullen oplopen, van ongeveer 100.000 wachtenden in 2027 tot zo’n 200.000 in 2030, alleen al voor de WIA-beoordeling. UWV geeft aan met demissionair minister Paul van SZW in gesprek te gaan voor mogelijke oplossingsrichtingen om mensen beter en sneller te helpen. Mogelijk kan een vereenvoudiging en verbetering van het arbeidsongeschiktheidsstelsel de achterstanden terugdringen, maar het is wachten op een update over de stand van zaken van deze hervorming.