Arbeidstijdenwet biedt eindelijk duidelijkheid

In de Arbeidstijdenwet was de definitie van de begrippen ‘arbeidstijd’ en ‘rusttijd’ onvoldoende duidelijk. Dat bleek uit een aantal rechtszaken waarbij er een discussie ontstond over de definitie van arbeidstijd. Het was bijvoorbeeld onduidelijk of reistijd onder werktijd viel. Hierop werd besloten de wet aan te passen. Onlangs is de Eerste Kamer akkoord gegaan met de wijziging van de Arbeidstijdenwet.

Uit eerdere rechtspraak blijkt dat arbeid niet per se het verrichten van (de gebruikelijke) werkzaamheden hoeft te zijn. Bij sommige beroepen, zoals bij de brandweer of in het ziekenhuis, brengen de werknemers de nacht door op het werk, omdat zij oproepbaar moeten zijn. Deze tijd valt onder de arbeidstijd, ook als de werknemers tijdens deze wachtdienst slapen. In die situatie is er sprake van een gezagsrelatie: de brandweerman of arts is verplicht om gehoor te geven aan een mogelijke oproep. Daarom wordt de volledige wachtdienst als arbeidstijd gerekend.

Arbeidstijdenwet geeft definitie van arbeidstijd

Die gezagsrelatie was tot nog toe niet expliciet opgenomen in de wet. Door de wijziging van de Arbeidstijdenwet (ATW) (pdf) is de definitie van ‘arbeidstijd’ verduidelijkt. In de wet staat voortaan dat arbeidstijd de tijd is dat de werknemer ‘onder gezag van de werkgever’ arbeid verricht.

Is reistijd ook arbeidstijd?

In het bericht ‘Kamp sleutelt aan de arbeidstijdenwet’ heeft u eerder al kunnen lezen dat werkgevers en werknemers wel eens verschillen over de vraag of het reizen van en naar het werk als arbeidstijd moet worden aangemerkt.
Of reistijd als arbeidstijd geldt en de werkgever reisuren als arbeidsuren moet uitbetalen, hangt af van de vraag of de werknemer die reis ‘onder gezag’ van de werkgever aflegt, met andere woorden: of de werknemer tijdens die reis ‘ter beschikking staat van de werkgever’. Overigens kunnen hierover ook bepalingen zijn opgenomen in uw cao of bedrijfsregeling, dus sla deze er met uw OR nog eens op na. De ATW geeft alleen regels voor arbeids- en rusttijden. Uw OR houdt natuurlijk ook in de gaten of deze regels niet worden overtreden binnen de organisatie.
Voor meer informatie bezoekt u het vaktooltraject 'Alles over de Arbeidstijdenwet'.