Register grootaandeelhouder open voor iedereen

De invoering van een zogenoemd UBO-register in Nederland komt weer een stap dichterbij, nu het wetsvoorstel daarvoor klaar is. In het register komen alle grootaandeelhouders van Nederlandse ondernemingen te staan. En de basisgegevens worden voor iedereen toegankelijk.

De internetconsultatie voor het conceptwetsvoorstel is inmiddels van start gegaan. De afkorting UBO staat voor ‘ultimate beneficiairy owner’. Dat is in dit geval gedefinieerd als een natuurlijk persoon met een belang van minstens 25% in een vennootschap, bijvoorbeeld een directeur-grootaandeelhouder. Het UBO-register is onderdeel van de Europese ‘witwasrichtlijn’ en het idee is dan ook dat meer transparantie helpt om witwassen en het financieren van terrorisme tegen te gaan.

Zorgen over privacy bij familiebedrijven

Maar de aankondiging van het UBO-register leidde ook tot zorgen bij onder meer familiebedrijven. De grootaandeelhouders achter die bedrijven vonden namelijk dat hun privacy geschonden werd. In de memorie van toelichting op het wetsvoorstel (pdf) stelt het kabinet echter dat de maatregelen passend zijn.
Zo is het UBO-register weliswaar voor iedereen toegankelijk, maar niet alle gegevens zijn openbaar. Alleen basisgegevens, zoals naam, geboortemaand en -jaar en de omvang van het belang, zijn voor iedereen in te zien. Specifiekere gegevens, zoals adres, geboortedag, BSN-nummer en een bewijs voor de omvang van het belang, zijn afgeschermd voor het grote publiek. Die gegevens zijn alleen in te zien door bevoegde instanties (zoals de Belastingdienst), meldingsplichtige instellingen (bijvoorbeeld banken, accountants en notarissen) en personen die een ‘legitiem belang’ kunnen aantonen voor het inkijken van de gegevens. Een UBO kan wel een verzoek doen om de openbare gegevens af te schermen, als er een risico is op geweld of kidnapping.

Grootaandeelhouder verplicht om mee te werken

Het UBO-register wordt, in tegenstelling tot het centraal aandeelhoudersregister waar ook nog aan gewerkt wordt, dus deels openbaar. En het wordt onderdeel van het Handelsregister van de Kamer van Koophandel (tools). De UBO van een vennootschap is er straks zelf verantwoordelijk voor dat de gegevens in het register terechtkomen en dat ze altijd actueel zijn. En de UBO is ook verplicht om mee te werken aan een verzoek om informatie van bevoegde instanties.
De internetconsultatie van het wetsvoorstel loopt tot eind april, en daarna moet de behandeling in het parlement nog beginnen. Tegelijkertijd moet de Europese richtlijn voor 26 juni 2017 in ons land geïmplementeerd zijn. Uit het wetsvoorstel blijkt niet of 26 juni ook de peildatum is om te zien of iemand een 25%-belang heeft of niet. Wel krijgen UBO’s na de invoering van het wetsvoorstel achttien maanden de tijd om gegevens aan te leveren.