Strengere controle op effecten EU-subsidies

Bij de selectie van Europese subsidieaanvragen wordt niet voldoende gekeken naar de effectiviteit van de projecten waarvoor subsidie is aangevraagd. Momenteel is de volgorde van aanvragen namelijk nog bepalend. De Algemene Rekenkamer pleit voor een ander selectiecriterium: het project dat tegen de minste kosten het meeste effect levert, moet subsidie ontvangen.

In de periode  2007-2013 vloeide er in totaal ongeveer  € 1 miljard uit het Europees Fonds voor Regionale Ontwikkeling (EFRO) naar Nederlandse projecten. Die projecten hebben tot doel de werkgelegenheid te verbeteren en de concurrentiepositie van Nederlandse ondernemingen te versterken. De meeste EFRO-subsidie gaat in Nederland naar  projecten die bijdragen aan ondernemerschap en innovatie. Als u als ondernemer subsidie aanvroeg, werd uw aanvraag op volgorde van binnenkomst gehonoreerd. Als u de aanvraag te laat indiende, was de kans groot dat het subsidiegeld al vergeven was. Het maakte zelfs niet uit als uw project mogelijk effectiever of efficiënter uit de bus kwam dan eerder ingediende projecten. Dit staat in het EU-trendrapport 2014 (pdf) dat de Algemene Rekenkamer onlangs uitbracht.

Beter controleren op effecten van EFRO-projecten 

De Algemene Rekenkamer adviseert om beter te controleren op mogelijke effecten van projecten die voor een EFRO-subsidie in aanmerking komen. Nu is de effectiviteit van Nederlandse projecten die mogelijk zijn door een EFRO-subsidie niet goed vast te stellen. Tijdens de uitvoering is er bijvoorbeeld geen controle of de beoogde effecten wel worden gehaald. Als uw onderneming een EFRO-subsidie ontvangt, wordt u nu ook niet op effectiviteit afgerekend. U heeft alleen een inspanningsverplichting. Voor de komende periode komt daar verandering in want de EFRO-management­autoriteiten zijn inmiddels bezig met aanpassingen in de uitvoering.

Verantwoording van subsidiegelden moet beter

De Algemene Rekenkamer vindt dat subsidieontvangers voortaan een uitvoeringsovereenkomst moeten sluiten, waardoor meer sturing op de uitvoer van projecten mogelijk is. Ook zou de managementautoriteit die de projecten beheert, samen met de subsidieontvanger,  moeten verantwoorden wat er met het subsidiegeld is bereikt. Als u in aanmerking komt voor een EFRO-subsidie, kunt u in de toekomst dus verplicht zijn om, bijvoorbeeld via internet, te verantwoorden wat u met het subsidiegeld heeft gedaan. Deze maatregel past bij de bredere doelstellingen van de Europese Commissie, die met een strengere verantwoordingbeleid streeft naar het verbeteren van  het financieel beheer voor de nieuwe programmaperiode 2014-2020.