2. De plaats van het budget in het beleid

Dit hoofdstuk is eerder verschenen in Themadossier FA Rendement

Publicatiedatum: februari 2023

Elke onderneming werkt ergens naartoe. Zonder de dagelijkse activiteiten van de werknemers komt men er echter niet. Er moet dus een vertaalslag plaatsvinden van de strategie naar budgetten. Het budget zorgt immers voor de toewijzing van middelen die de werknemers nodig hebben om de strategie te realiseren.

strategie

In de praktijk blijkt budgetteren te functioneren, maar toch vormt het vaak niet de gewenste spil tussen strategie en uitvoering. Er bestaan wel verschillende hulpmiddelen om met budgetteren tot de gewenste strategie te komen. Deze komen uitgebreid aan bod in dit hoofdstuk.

2.1 Het management-control-model

De besturing van de meeste ondernemingen vindt plaats aan de hand van het bekende management-control-model, gebaseerd op het feedback-principe. Met dit model kunt u de strategiebepaling en de uitvoering van het bedrijfsproces meten en zo nodig bijsturen. Feedbackmodel Het feedbackmodel gaat uit van een planner, een monitor en een controller. Het...

2.2 Model voor strategiebepaling

Het model voor strategiebepaling werkt hetzelfde als het model voor de bewaking van het bedrijfsproces: het gaat hier om plannen, meten en bijsturen. De inhoud van de strategiebepaling is wel anders en dat heeft gevolgen voor de budgettering en het managementproces. Toekomst Strategiebepaling richt zich op de langere termijn. Denk hierbij aan een...

2.3 Oplossingen voor strategische budgetten

Het is wenselijk om strategische projecten te budgetteren. De vraag is vervolgens hoe uw onderneming dit het beste kan aanpakken. Er zijn enkele oplossingen hiervoor. Fasen Het is slim om een strategisch project op te delen in fasen, net zoals dat met een project gebeurt. Welke fasen nodig zijn, hangt af van het doel dat u wilt bereiken. Elke fase...

2.4 Tussentijdse budgetbewaking

Vooral in grote ondernemingen is het gebruikelijk om het managementcontrolproces rondom het budget te formaliseren. Het vaststellen, het rapporteren en het bijsturen zijn dan vaste stappen op vaste momenten. Het voordeel hiervan is dat het budget – ondanks tijdsdruk vanwege dringender zaken – niet tussen wal en schip valt. Meestal wordt er van...

2.5 Formaliteiten

Er zijn twee uitersten in de manier waarop budgetten kunnen worden vastgesteld: Niet-geformaliseerde budgettering. Hierbij sluiten de budgetontvangers en -verstrekkers via politieke besluitvorming (onderhandeling) over alle onderwerpen een akkoord. Er zijn weinig spelregels. Geformaliseerde budgettering. Hierbij worden de budgetten met vooraf...

2.6 Exploitatiebudget en investeringsbudget

Het is gebruikelijk om te budgetteren op basis van de kosten en niet de uitgaven. Dat sluit goed aan op de boekhouding, die ook zo wordt bijgehouden. Deze werkwijze maakt het mogelijk om de werkelijke kosten goed te vergelijken met de budgetten. De werkelijke mutaties in het bedrijf (de kasstromen) vinden echter plaats in uitgaven. Vooral bij...

2.7 Organisatie

Budgetteren is meestal een bewerkelijk proces. Het is dus raadzaam om het proces goed te organiseren, waarbij de volgende vragen opkomen: Wie stuurt het proces en voert het uit? Het is slim om de verantwoordelijkheid voor het budgetteringsproces te leggen bij een afdeling of een persoon. Bij grotere ondernemingen is dat de afdeling ‘financial...

U bent hier