6.4 Doe grondig due diligence-onderzoek

onderzoeksplicht

Als koper heb je een onderzoeksplicht. Zaken die voor jou van belang zijn moet je dan ook zelf onderzoeken. Ook ben je verplicht om dóór te vragen als je risico’s voorziet. Als je kunt weten dat er risico’s zijn, maar daar geen nader onderzoek naar doet, kun je daar de verkoper later niet verantwoordelijk voor stellen. Het onderzoek dat je doet heet een due diligence-onderzoek. Grofweg bestaat dit uit de onderdelen financiën, fiscale zaken en juridische zaken.

6.4.1 Mededelingsplicht

vergunning

vermoeden

De verkoper heeft een mededelingsplicht en die gaat juridisch gezien vóór jouw onderzoeksplicht. Als de verkoper iets had moeten vertellen maar dat niet heeft gedaan, kan hij zich er niet achter verschuilen dat je ‘daar maar onderzoek naar had moeten doen’. Bijvoorbeeld als belangrijke vergunningen op korte termijn verlopen. Toch kan onvoldoende onderzoek je duur komen te staan. De verkoper hoeft namelijk geen mededelingen te doen over bepaalde aspecten als hij ‘niet hoefde te vermoeden’ dat je aan die gegevens belang zou kunnen hechten. Dat is bijvoorbeeld het geval als je nooit iets hebt gezegd over je plan om het bedrijfspand na de overname uit te breiden. Communiceer dus duidelijk wat je verwachtingen zijn en wat je belangrijk vindt.

Dataroom

geheim-houding

statuten

Voordat je een due diligence-onderzoek mag doen, zal de verkoper een geheimhoudingsverklaring met je sluiten. Daarin staat dat je alles mag zien, maar dat je die informatie alleen mag gebruiken voor de overname. De verkoper richt dan een dataroom in met onder meer de jaarrekeningen, belastingaangiften, statuten, een personeelsoverzicht en vergunningen. Vervolgens ga je, samen met je adviseurs, door de stukken heen. Stel een lijst op van documenten die volgens jou nog ontbreken, maar die je wel wilt zien.

6.4.2 Neem de data kritisch door

register

Verrassend veel belangrijke documenten blijken in de praktijk niet te bestaan, zoals een schriftelijke arbeidsovereenkomst met de bestuurder, het aandeelhoudersregister en getekende huurovereenkomsten van bedrijfsruimtes die gehuurd worden van gelieerde partijen. Vaak zit daar geen sluw plan achter, maar in het kader van de overname is het wel verstandig dit soort zaken alsnog in orde te maken.

6.4.3 Schakel een specialist in

operationele valkuilen

Bij een due diligence-onderzoek krijg je zo veel documentatie toegestuurd, dat je op een gegeven moment door de bomen het bos niet meer ziet. Maak daarom gebruik van de expertise van specialisten. Ze gaan er sneller doorheen en zien het eerder als er iets geks in staat. Concentreer je op operationele valkuilen, waar je adviseurs het belang misschien niet zo snel van zullen inzien. Denk aan berichten over een belangrijke klant die ontevreden is.