1.3 Loon voor loonheffingen

dienstbetrekking

gezagsverhouding

Zoals uit de fiscale definitie van loon blijkt, is er alleen sprake van loon in het geval van het bestaan van een dienstbetrekking. Dat betekent dat alleen de beloningen aan werknemers als loon kwalificeren. Voor het bestaan van een (echte) dienstbetrekking moeten de volgende drie elementen aanwezig zijn:

• het persoonlijk verrichten van arbeid door de werknemer;
• het betalen van loon als tegenprestatie door de werkgever;
• het bestaan van een gezagsverhouding tussen de werkgever en de werknemer.

Fictief

hetzelfde

Als één van de genoemde drie elementen ontbreekt, is er geen sprake van een echte dienstbetrekking. Er kan dan wel sprake zijn van een fictieve dienstbetrekking. Dit betekent dat de Belastingdienst de dienstbetrekking voor de loonheffingen hetzelfde behandelt als een echte dienstbetrekking, ondanks dat niet alle drie de daarvoor benodigde elementen aanwezig zijn. Een fictieve dienstbetrekking speelt bijvoorbeeld bij aannemers van werk en hun hulpen, bestuurders van coöperaties met werknemerszelfbestuur, leerlingen en stagiairs, thuiswerkers en hun hulpen en uitzendkrachten.

niet voor álle loonheffingen

Een dienstbetrekking hoeft niet per se voor álle loonheffingen te gelden. Zo hebben bijvoorbeeld bepaalde directeuren-grootaandeelhouders (dga’s) fiscaal gezien alleen een fictieve dienstbetrekking voor de loonbelasting/volksverzekeringen en de Zorgverzekeringswet. Zij hebben dus geen fictieve dienstbetrekking voor de werknemersverzekeringen.

Niet-werknemers

niet in loonadministratie

Als er geen sprake is van een echte of fictieve dienstbetrekking, kwalificeert de beloning dus niet als loon. Niet-werknemers verdienen dan ook geen loon en je hoeft zulke betalingen niet in de loonadministratie op te nemen of in de loonheffingen te betrekken. Het belonen van niet-werknemers komt verder aan bod in hoofdstuk 9.