2.3 Invloed van cao op keuze
verplicht
Werk je in een sector of branche met een cao? Dan is de kans groot dat daarin staat welk functiewaarderingssysteem je móét gebruiken. In sommige cao’s is één systeem verplicht, in andere mag je kiezen. Hieronder vind je een aantal voorbeelden uit de praktijk.
2.3.1 Metaal en Techniek
indeling
De cao Metaal en Techniek verplicht het gebruik van het Handboek functie-indeling Metaal en Techniek. Dat is een niet-analytisch systeem afgeleid van de CATS-methodiek (analytisch systeem, zie hoofdstuk 3). De indeling gebeurt op basis van functiefamilies met niveaubeschrijvingen.
Functiefamilie
soort functie
Het handboek kent specifieke functiefamilies die passen bij de activiteiten van organisaties die vallen onder de werkingssfeer van de cao Metaal en Techniek. Per functiefamilie zijn niveaubeschrijvingen opgesteld op basis van vier kenmerken (complexiteit, zelfstandigheid, afbreukrisico en fysieke aspecten). Daarnaast is aangegeven wat voor soort functies voorkomen binnen een bepaalde functiefamilie. Ook is bepaald binnen welke functiegroepen een functie valt. Zo kent de functiefamilie ‘2A. Administratie’ functies die voorkomen in functiegroep 2 tot en met 11. De functiefamilie ‘2B. Boekhouding’ kent daarentegen weer functies die ingedeeld zijn in de functiegroepen 4 tot en met 8.
Specifieke functies
niveaubepaling
Door de herkenbaarheid van functiefamilies, functietitels en bandbreedte van functiegroepen is het systeem laagdrempelig en praktisch toepasbaar binnen de sector. Toch blijft kennis nodig om de nuances bij de niveaubepalingen te zien en functies goed in te delen. Dat geldt vooral voor functies die niet helemaal passen in een bestaande functiefamilie of als een functie zo specifiek is dat deze niet voorkomt in de beschreven functiefamilies. Denk aan een functie met meerdere activiteiten die passen onder verschillende functiefamilies. Welke organisatie heeft nu niet dat ‘schaap met vijf poten’ rondlopen?
Best passend
enkelvoudig
Met name bij kleinere organisaties komen meer samengestelde functies voor, terwijl functiewaarderingssystemen in de regel gebaseerd zijn op specialistische, enkelvoudige functies. Je moet de functie dan met meerdere functiefamilies vergelijken en de vertaling van deze functiefamilies naar de best passende indeling qua functiegroep maken.
Binnen de cao Metaal en Techniek horen bij de toepassing van functiewaardering volgens het Handboek functie-indeling ook minimumsalarissen, een bezwaarprocedure en eisen aan functieprofielen.
2.3.2 Metalektro
ISF
ander systeem
De cao Metalektro geeft meer keuzevrijheid. Het meest toegepaste systeem binnen de technologische industrie is ISF (analytisch systeem), maar organisaties die vallen onder de werkingssfeer van de cao Metalektro mogen ook andere systemen toepassen die zijn opgenomen in de cao. In de cao Metalektro is er dus meer vrijheid, maar je moet wel aantonen dat je voldoet aan de cao-eisen voor beloning (zie het kader hieronder).
Vergelijking van functiewaarderingssystemen
Wie in de cao Metalektro een ander systeem dan ISF wil toepassen, moet systemen vergelijken. Dat is niet altijd eenvoudig. Verschillende systemen hebben namelijk elk hun eigen meetpunten, puntentellingen en bandbreedtes per functiegroep. Bovendien heeft de cao Metalektro de functiegroepen en salaristabellen gebaseerd op de puntentelling en bandbreedtes per functiegroep van de ISF-systematiek.
Minimumeisen
overeenkomen
Als een organisatie een ander systeem wil gebruiken, moet ze altijd aantonen hoe de uitkomsten daarvan overeenkomen met de ISF-indeling. Alleen zo is het mogelijk om te controleren of de beloning nog voldoet aan de minimumeisen van de cao Metalektro.
Vakmanschap
maakindustrie
ISF kent zeven kenmerken die gericht zijn op de sector, één daarvan is handvaardigheid. Omdat de sector vooral de maakindustrie betreft, weegt de nauwkeurigheid en complexiteit van werkzaamheden die met de handen worden verricht mee bij het bepalen van de functiezwaarte. Hierdoor onderscheidt ISF zich van andere functiewaarderingssystemen: het weegt vakmanschap mee in de functie-indeling.
Functiewaardering op maat voor de sector
toepasbaar
Zowel het Handboek functie-indeling Metaal en Techniek als ISF zijn specifiek toepasbaar voor organisaties die onder deze cao’s vallen. Het voordeel hiervan is dat de beoordelingscriteria goed passen bij de sector. Daarnaast zijn de functiefamilies en beschikbare referentiefuncties specifiek opgesteld voor deze sectoren. Daaraan zijn de beloningsbenchmarks weer gekoppeld.