5. Signalen van fraude

Dit hoofdstuk is eerder verschenen in Themadossier FA Rendement

Publicatiedatum: augustus 2022

Met de tips in de voorgaande hoofdstukken kunt u verschillende controlemomenten inbouwen in uw onderneming. Het is echter ook belangrijk om de gangbare ‘methoden’ van fraudeurs te kennen. Er zijn diverse signalen die erop wijzen dat een werknemer fraudeert. Het is zaak om de signalen op te pikken, voorzichtig op onderzoek uit te gaan en de fraudeur te ontmaskeren.

leverancier

Fraudepraktijken geven lang niet altijd gemakkelijk herkenbare signalen af. Grote voorraad- of kastekorten roepen vanzelfsprekend vraagtekens bij u op. Maar een werknemer die wel heel goed met een bepaalde leverancier door één deur kan wekt misschien niet direct argwaan.

verdenkingen

onderzoek

Naast vermoedens en verdenkingen heeft u echt bewijzen en feiten nodig, voordat u fraude kunt vaststellen. Maak aan alle werknemers duidelijk wat de stappen zijn bij vermoedens, verdenking en vaststelling van fraude. Door zelf alert te zijn kunt u fraudesignalen herkennen. In dit hoofdstuk vindt u een overzicht van de belangrijkste signalen en leest u welke fraude erachter schuil kan gaan. De aandachtspunten bij een fraudeonderzoek komen in hoofdstuk 6 aan bod.

5.1 Kasverschillen

De werknemer die nooit een kasverschil heeft, presteert boven verwachting, of uw onderneming heeft te maken met een rekenwonder, of u heeft een fraudeur in huis. Iedereen maakt wel eens een foutje. Heeft u met zo’n uitblinker te maken, onderzoek dan of er misschien méér speelt. Het kan zijn dat hij er persoonlijk voor zorgt dat de kas altijd klopt...

5.2 Voorraadtekorten

Met de voorraad kan op verschillende manieren iets mis zijn. Er kunnen goederen worden ‘gesleept’ tussen magazijnen, filialen of verschillende jaren. Als er nooit iets mist, is dat sowieso verdacht. Er gaat wel eens iets stuk. Een leidinggevende moet dus niet raar opkijken van een voorraadtekort zo nu en dan. Overschrijdt het de normale grenzen,...

5.3 Afstortingen

Sommige werknemers kunnen het niet laten om geld te ‘lenen’ van de dagelijkse opbrengsten die ze eigenlijk horen af te storten bij de bank. Om het gat te dichten, gebruiken ze de opbrengsten van de volgende dag. En zo blijven ze het probleem verschuiven. Hoe groter de vertraging in de afstortingen, hoe meer de werknemer in eigen zak zal hebben...

5.4 Diefstal uit de kluis

Geld dat verdwijnt uit de kluis of van de bankrekening is een duidelijk teken van fraude. En dan gaat het soms niet alleen om diefstal uit de kluis. Het is bijvoorbeeld heel goed mogelijk dat een werknemer de vertraagde afstortingen (vanwege ‘geleend’ geld) wil rechttrekken met geld uit de kluis. Als er sprake is van diefstal uit de kluis, moet u...

5.5 Tegenvallende opbrengsten

Net zoals een werknemer producten buiten de kassa om kan verkopen, kan een werknemer met meer verantwoordelijkheden dit op grotere schaal doen. Vallen de opbrengsten van een bepaalde productgroep heel erg tegen, dan moet de leidinggevende nagaan of dit vanwege de marktwerking is of niet. Wijken de opbrengsten voor bepaalde producten te veel af van...

5.6 Slechtere verkoopresultaten

Presteert een verkoper een tijdje minder goed? Misschien is het gewoon een slechte tijd voor zaken of een nieuwe concurrent heeft het marktaandeel van uw onderneming verminderd. Maar als één verkoper beduidend minder presteert dan collega’s met een vergelijkbare functie, kan er iets meer gaande zijn. Sommige werknemers draaien hun hand namelijk...

5.7 Concurrerende offertes

Een creatievere manier van fraude is offertebedragen doorseinen aan concurrenten. Een werknemer kan een oud-collega of bekende een gunst verlenen, misschien in ruil voor geld, goederen of een toekomst bij een andere onderneming. Let dus op als een concurrent geregeld een klant voor de neus van uw onderneming wegkaapt met een offerte die nèt lager...

5.8 Leverancierscontracten

In het contact met leveranciers kunnen ook ongezonde verhoudingen ontstaan. Als een werknemer langlopende contracten met een leverancier heeft afgesloten, of telkens voor dezelfde leverancier kiest, kan hij dit uit eigen belang doen. Misschien is een werknemer iets extra’s beloofd, waar alleen hij van profiteert en niet uw onderneming. Een...

5.9 Vermoedens collega’s

Directe collega’s van een frauderende werknemer hebben vaak vermoedens, maar durven of willen dit niet aangeven. Ze vinden het moeilijk om te bepalen waar de morele grens ligt, terwijl die in feite allang is overschreden. Of ze voelen zich niet solidair als ze ‘klikken’ en besluiten zich ‘met hun eigen zaken te bemoeien’. Soms krijgen werknemers...

5.10 Let op de signalen

Er bestaan veel signalen die op fraude kunnen wijzen. Sommige signalen zijn echter geen signalen maar toevalligheden. Voorzichtigheid is dus geboden. Wees in elk geval op uw hoede als een werknemer bijvoorbeeld: veel overwerkt; financiële problemen heeft; overmatige aandacht voor bepaalde gegevens heeft; met een verslaving te kampen heeft; een...

U bent hier