U bent hier

2.2 Groeimodellen

Dit artikel is eerder verschenen als Themadossier FA Rendement
Publicatiedatum: februari 2025

Volgens het groeimodel van Greiner zijn er maar vijf groeifasen voor ondernemingen, zoals je in dit plaatje kunt zien.

creativiteit

leiderschap

delegeren

coördinatie

samenwerking

Bij elke groeifase horen veranderingen en groeipijnen:

  • Groei door creativiteit. Je kantoor is nog relatief jong en klein. De organisatie is plat en de werknemers zijn betrokken. Jouw kantoor groeit snel en wordt steeds complexer. De focus ligt op productontwikkeling en marktpositie.
  • Groei door leiderschap. De onderneming groeit, er is dan ook meer behoefte aan structuur en controle. Er worden managers aangenomen die zich moeten gaan richten op planning en coördinatie.
  • Groei door delegeren. De onderneming groeit verder. Het middenmanagement krijgt meer verantwoordelijkheid die eerst bij het topmanagement lag. Er ontstaat vaak een nieuwe structuur, zoals een divisiestructuur waarbij de activiteiten worden onderverdeeld op basis van marktactiviteiten, in het bijzonder productmarktcombinaties.
  • Groei door coördinatie. Er is behoefte aan systemen, procedures en gestroomlijnde communicatiekanalen. Door de nieuwe bedrijfsstructuur kan een controlecrisis ontstaan. Om dit op te lossen worden er leidinggevenden aangesteld om verschillende locaties of teams aan te sturen. De leidinggevenden rapporteren steeds aan het middenmanagement.
  • Groei door samenwerking. Verschillende afdelingen gaan met elkaar samenwerken. Werknemers hebben onderling veel contact in verschillende overleggroepen. Sociale controle en zelfdiscipline zijn dan cruciaal.

Het groeiproces van de onderneming is ook een persoonlijk ontwikkelproces van de ondernemer. Om te groeien moet je niet alleen investeren in je onderneming, maar ook in jezelf als persoon en ondernemer. Iedere fase vraagt om andere kwaliteiten van de ondernemer.

Andere modellen

groeistrategie

Ansoff-matrix

BCG-matrix

concurrentiestrategieën

Blue Ocean-strategie

Scaling Up-model

Lean Start-upmodel

Naast het groeimodel van Greiner bestaan er verschillende modellen. Elk model biedt een ander perspectief op groei en helpt om te bepalen welke stappen en middelen nodig zijn om het bedrijf effectief te laten groeien. Om jouw groeistrategieën te structureren kun je kiezen uit onder meer:

  • de Ansoff-matrix. Dit model kent vier groeistrategieën:
    • Marktpenetratie. Meer verkopen aan bestaande klanten, vaak door middel van intensievere marketing of prijsverlagingen.
    • Productontwikkeling. Nieuwe producten of diensten ontwikkelen voor de bestaande markt.
    • Marktontwikkeling. Bestaande producten aanbieden in nieuwe markten.
    • Diversificatie. Nieuwe producten in nieuwe markten introduceren, wat vaak risicovoller is.
  • de Boston Consulting Group (BCG)-matrix. Met dit model analyseer je het marktaandeel en de marktgroei. De BCG-matrix kent vier kwadranten:
    • Stars. Producten met een hoog marktaandeel in een snelgroeiende markt. Vaak investeren ondernemingen hierin om de marktpositie te behouden.
    • Cash Cows. Producten met een hoog marktaandeel in een stabiele markt. Ze genereren vaak cashflow en financieren andere projecten.
    • Question Marks. Producten met een laag marktaandeel in een snelgroeiende markt. Deze producten kunnen 'Stars' worden, maar vereisen strategische keuzes.
    • Dogs. Producten met een laag marktaandeel in een langzaam groeiende markt. Deze kun je maar beter afbouwen.
  • Porters generieke concurrentiestrategieën. Je kunt de volgende drie strategieën inzetten om je te onderscheiden en je kantoor te laten groeien:
    • Kostenleiderschap. De goedkoopste producent zijn, wat vaak zorgt voor een groter marktaandeel en minder prijsgevoeligheid.
    • Differentiatie. Een unieke waarde creëren rondom een product, zodat klanten bereid zijn een premiumprijs te betalen.
    • Focusstrategie: De focus leggen op een specifieke doelgroep of nichemarkt, vaak met een combinatie van kostenleiderschap of differentiatie.
  • de Blue Ocean-strategie. Met dit model creëer je een nieuw marktsegment zonder concurrentie (de ‘blauwe oceaan’) in plaats van te concurreren in verzadigde markten (de ‘rode oceaan’). Kernideeën:
    • Door middel van innovatie en waardecreatie wil je vraag opwekken in plaats van klanten af te snoepen van concurrenten.
    • Concurrentie minimaliseren door unieke producten of diensten aan te bieden die andere spelers niet hebben.
  • het Scaling Up-model. Dit model richt zich op de groei van ondernemingen door vier essentiële onderdelen te optimaliseren:
    • Mensen. Het juiste team aan boord hebben en betrokken houden.
    • Strategie. Een duidelijke groeistrategie formuleren met focus op de lange termijn.
    • Uitvoering. Efficiënte processen en workflows om fouten te minimaliseren en consistent te leveren.
    • Cash. Cashflow goed managen om financiële gezondheid te behouden tijdens groei.
  • het Lean Start-upmodel. Met dit model kan je onderneming snel testen, leren en zich aanpassen door de volgende drie stappen te nemen:
    • Bouwen. Ontwikkel een minimaal levensvatbaar product (MVP) om snel te testen.
    • Meten. Verzamel gegevens om te zien hoe klanten reageren.
    • Leren. Pas het product of de dienst aan op basis van klantfeedback en data.

Vaak combineren ondernemingen elementen uit meerdere modellen om een unieke strategie op te bouwen die hen helpt om duurzaam en effectief te groeien.