3.3 Toerekening bij een samenwerkingsverband
naar rato
wetswijziging
Als een onderneming deel uitmaakt van een samenwerkingsverband, zoals een vof of maatschap, roept de toerekening van investeringen aan de diverse firmanten of vennoten soms wel eens vragen op. De KIA wordt toegepast op de gezamenlijke investeringen van de firmanten. De toerekening hiervan geschiedt naar rato van ierders gerechtigheid. Door een verschil in interpretatie en afwijkende uitspraken van lagere rechters ontstond lange tijd de nodige commotie rondom de toepassing van de KIA bij samenwerkingsverbanden. De onduidelijkheid in de berekeningsmethodiek van de KIA heeft – naar aanleiding van twee arresten van de Hoge Raad in 2010 en 2020 – geleid tot een wetswijziging met ingang van 1 januari 2021. De Hoge Raad oordeelde dat de maximale KIA in een samenwerkingsverband verdeeld moet worden onder de vennoten of maten. Dit wil zeggen dat iedere vennoot niet de maximale KIA kan claimen als het totale investeringsbedrag binnen het maximum valt.
Berekening
buitenvennoot-schappelijk
Je berekent het investeringsbedrag op het niveau van het samenwerkingsverband, vermeerderd met eventuele investeringen in het buitenvennootschappelijke vermogen. De KIA is dan voor jou de investeringsaftrek die hoort bij dat berekende investeringsbedrag vermenigvuldigt met je aandeel in het investeringsbedrag.
Voorbeeldberekening samenwerkingsverband
Ondernemer A en B oefenen hun onderneming uit in een vof. Zij zijn beiden voor 50% gerechtigd tot de winst ervan. De vof investeert voor € 50.000 in bedrijfsmiddelen. A heeft ook nog geïnvesteerd via zijn eenmanszaak (buitenvennootschappelijk vermogen) voor € 40.000. B heeft ook via zijn eenmanszaak voor € 60.000 geïnvesteerd. De investeringsaftrek ziet er als volgt uit:
- A heeft voor de tabeltoepassing van de KIA geïnvesteerd in € 90.000 (€ 50.000 + € 40.000). Volgens de tabel hoort daarbij een investeringsaftrek van € 19.769. Het aandeel van A in de investeringsaftrek is (€ 40.000 + 50% van €50.000)/€ 90.000 van € 19.769 is € 14.277.
- B heeft voor de tabeltoepassing geïnvesteerd in € 110.000 (€ 50.000 + € 60.000). Volgens de tabel is dat een investeringsaftrek van € 19.769. Het aandeel van ondernemer B in de investeringsaftrek is (€ 60.000 + 50% van €50.000)/€ 110.000 van € 19.769 is € 15.276.
Verdeling
De firmanten of vennoten mogen in principe vervolgens zelf bepalen hoe zij de investering onderling verdelen, als deze verdeling maar ‘redelijk’ is.