U bent hier

Onderneming & Administratie
…
Risicomanagement6. Fiscale risicobeheersing inrichten
Voor Onderneming & Administratie

6. Fiscale risicobeheersing inrichten

Dit hoofdstuk is eerder verschenen in Themadossier FA Rendement
Publicatiedatum: april 2025

Uiteindelijk wil je natuurlijk de aanwezige risico’s beheersen. Hiervoor is het eerst noodzakelijk om een ‘nulmeeting’ te doen. Dit betekent dat je eerst de huidige fiscale processen, fiscale risico’s en de al aanwezige beheersmaatregelen in kaart brengt. Is dat helder, dan kun je starten met de beheersingsfase. Hoe kun je deze risico’s beperken of zelfs voorkomen?

Tax Control Framework

In de beheersingsfase worden van de belangrijkste risico’s (de ‘key tax risks’) de fiscale processen en de daarbij behorende beheersmaatregelen gedefinieerd. Vervolgens worden deze tezamen in het Tax Control Framework (TCF) ondergebracht. Welke key tax risks, fiscale processen en beheersmaatregelen worden geïmplementeerd verschilt per onderneming. De basis hiervan wordt gevormd door de:

  • fiscale strategie;
  • gedefinieerde key tax risks;
  • risicobereidheid.

De mate van risicobereidheid en de inrichting van de fiscale beheersing zijn mede bepalend voor het ‘klantbeeld’ van de Belastingdienst. Daarbij geldt dat hoe meer risico’s intern worden beheerst, hoe minder controlenoodzaak.

6.1 Beheersmaatregelen

De geïdentificeerde risico’s kun je afdekken door middel van beheersmaatregelen, zoals: beleidslijnen en procedures; autorisaties, goedkeuringen en verificaties; een stelsel van reconciliaties en aansluitingen; presentatiebeoordelingen; functiescheidingen. Risicocontrolematrix Je moet de opzet van de fiscale beheersmaatregelen goed vastleggen...

6.2 Vierogenprincipe

Een relatief eenvoudige manier om fiscale risico’s te ondervangen, is om fiscaal risicovolle activiteiten binnen de onderneming te laten controleren door een tweede persoon. Als zaken risicogevoelig zijn, is het een goed idee om niet alleen een uitvoerend persoon hiervoor aan te wijzen, maar ook iemand die de uitvoering controleert. Voorbeeld Een...

6.3 Three lines of defence

Een verdergaande interne beheersmaatregel is de ‘three lines of defence’. Het idee is dat je zogenoemde ‘checks & balances’ aanbrengt in de risicodossiers. Dit betekent het volgende: Eerste lijn: het uitgangspunt is dat het proces wordt uitgevoerd door de eerste lijn. De eerste lijn is verantwoordelijk voor de uitvoering. Ze wordt daarbij...

6.4 Steekproef voor controle

In hoofdstuk 5 is de steekproef al aan de orde geweest in het kader van de risicoanalyse. Omdat de steekproef een geschikt middel is om fouten en fraude te ontdekken is het naast de integrale controle, een vaak gebruikt middel in de controleaanpak van de Belastingdienst. Aanvaardbare aangifte De Belastingdienst controleert of er sprake is van een...

6.5 Interne beheersing en horizontaal toezicht

Zoals je aan het begin van dit hoofdstuk kon lezen vermindert de controlenoodzaak bij de Belastingdienst door het adequaat afdekken van de fiscale risico’s. Hoe verder de risico­beheersing gaat, hoe minder controlenoodzaak. Steekproeven Het inzetten van steekproeven met inachtneming van de methodiek van de Belastingdienst, kan daarbij een...