U bent hier

5. Fiscale risicoanalyse

Dit hoofdstuk is eerder verschenen in Themadossier FA Rendement
Publicatiedatum: april 2025

Een onderneming krijgt te maken met verschillende fiscale risico’s. De interne beheersing van deze risico’s is te regelen met een Tax Control Framework (TCF). Dit is sowieso een vereiste van de Belastingdienst als er sprake is van een individueel horizontaal toezicht. Dit hoofdstuk gaat in op het in kaart brengen van de fiscale risico’s. Daarbij worden de risico’s geïdentificeerd, geprioriteerd en de risicolimieten geformuleerd.

zes fases

De fiscale risicoanalyse is onderdeel van het TCF. Het TCF bestaat uit de volgende zes fases: fiscale strategie, fiscale organisatie, fiscale risicoanalyse, fiscale beheersing, monitoring en rapportages. Deze fases oftewel basisprincipes zijn terug te vinden in de Leidraad Toezicht Grote Ondernemingen. Het doel van de fiscale risicoanalyse is niet enkel het identificeren van welke fiscale risico’s er aanwezig zijn of in welke processen deze risico’s zich voordoen, maar ook het vinden van oplossingen voor de beheersing van deze risico’s.

Grip op de verschillende risico’s

vormgeven

Je kunt de interne beheersingsprocessen pas inrichten als er voldoende grip is op de te beheersen risico’s. Hoe je deze processen moet vormgeven is afhankelijk van:

  • de omvang van de onderneming;
  • de betrokkenheid;
  • professionaliteit van de betrokken actoren;
  • de grootte en prioriteit van het af te dekken risico.
Welke fiscale risico’s zich voordoen binnen een onderneming is afhankelijk van de aard en omvang van de onderneming. Voorbeelden van processen die fiscale risico’s kunnen omvatten zijn: Algemeen, bijvoorbeeld IT, compliance (naleven van wet- en regelgeving), informatie, organisatie en beleid; Vennootschapsbelasting (VPB), zoals regels omtrent...
De Leidraad Toezicht Grote Ondernemingen – in combinatie met de Good Practices – geeft aan dat een risicoanalyse in drie fases uiteenvalt: Risico-identificatie. Hierbij is het van belang dat je de inherente fiscale risico’s identificeert (zonder rekening te houden met de al bestaande beheersings- en monitoringsmaatregelen). Voor het identificeren...
Ondernemingen kunnen hun risicoanalyse inbouwen in hun TCF. Vanuit de fiscale strategie bepaal je de fiscale doelstellingen en de risicobereidheid van de onderneming. 5.3.1 Key tax risks Vervolgens verdeel je de verantwoordelijkheid tot het behalen van deze doelstellingen over de verschillende fiscale functies. Daarbij maak je een inventarisatie...
Naast de ingebouwde risicoanalyse is het aan te raden om voor de voornaamste key tax risks een periodieke risico-inventarisatie te doen. Naast het blootleggen van eventuele fraude en fouten, geeft dit ook een beeld van de werking van de risicobeheersing. Bij het uitvoeren van een periodieke risico-inventarisatie begin je met het identificeren van...