6.5 Grootste uitdagingen voor leidinggevenden
cultuurdrager
Ook in deze fase zijn er specifieke uitdagingen voor u als leidinggevende. Vanuit organisatorisch oogpunt is dat in de eerste plaats voorkomen dat met het terugtrekken van de medewerker ook al zijn kennis, kunde en ervaring uit de organisatie verdwijnt. Deze medewerkers zijn vaak cultuurdragers in de organisatie geworden en ze zijn belangrijk voor het overdragen van de normen en waarden van de organisatie. Ze kennen de verhalen uit het verleden: de succesverhalen, maar ook de valkuilen en situaties waarin uw organisatie niet meer wil belanden.
Het borgen van dit alles is een uitdaging, want dat lukt niet met even een kort gesprekje. U moet de medewerker daarvoor de tijd en ruimte geven en hem hierin faciliteren.
Vragen
kern
Een grote uitdaging voor u: het omgaan met de nieuwe vragen die de medewerker steeds vaker en krachtiger zal hebben. Vragen als ‘Wat moet er, nu het einde van werken en soms ook leven in zicht komt, echt nog gedaan worden?’, ‘Wat is er in de kern nog belangrijk om te doen en te realiseren?’ en ‘Op welke manier kan ik nog een écht zinvolle en goede bijdrage leveren?’ Het is daarbij niet alleen de uitdaging om de medewerker te helpen een antwoord op deze vragen te vinden. Het is evengoed de uitdaging om er ook invulling aan te geven zodra een antwoord is gevonden.
Afbouwen
opbouwen
bore-out
Help de medewerker tot slot met het afbouwen van de werkzaamheden binnen uw organisatie en met het opbouwen van een zinvolle invulling van het pensioen. Volgens diverse onderzoeken neemt door de pensionering de kans op depressies met 40% toe en de kans op gezondheidsklachten met ruim 60%. Dit komt niet alleen doordat het lijf door de ouderdom meer kwalen gaat vertonen. Het komt vooral door het wegvallen van structuur, een zinvolle besteding van de dag en het gevoel van toegevoegde waarde te kunnen zijn. Het risico op een bore-out (langdurige verveling) is groot als iemand geen nuttige invulling van de dag meer heeft.
Ook hier ligt voor u als leidinggevende een rol en een uitdaging. Help de medewerker met het beantwoorden van de vraag wat hij na zijn pensioen wil doen en hoe hij daar invulling aan wil geven.
Droombeeld
teleurstelling
cursus
Ook hier is het belangrijk dat u de medewerker helpt een realistisch beeld te creëren van wat er wel en niet mogelijk is. Teleurstelling of tevredenheid zijn het resultaat van de verwachtingen die iemand heeft van iets en hoe de werkelijkheid daadwerkelijk is. Vaak hebben mensen een opwindend beeld van hoe het leven er na het pensioen uitziet, waar ze allemaal tijd en ruimte voor krijgen en welke activiteiten ze dan allemaal gaan ondernemen. De werkelijkheid voldoet vaak niet aan dat droombeeld waar ze al jaren naar uitgekeken hebben. Help de medewerker een realistisch beeld te krijgen door hierover gesprekken te voeren of door ze een cursus hierover aan te bieden.
Er kan voor de medewerker die met pensioen gaat veel sociale interactie wegvallen die hij met collega’s, klanten en leveranciers had. Dit kan in de ergste gevallen leiden tot eenzaamheid en isolement.