8.1 Stagemisbruik voorkomen
meldpunt
rechten
vergoeding
boete
De jongerentak van vakbond CNV heeft in 2024 het meldpunt stagemisbruik geopend naar aanleiding van een inventarisatie onder leden. Daaruit bleek dat stagemisbruik vaak voorkomt. Bij het meldpunt kunnen stagiairs melding maken als zij vermoeden slachtoffer te zijn van stagemisbruik. Doel van het meldpunt is om een beter beeld van misstanden binnen sectoren en organisaties te krijgen en dat vervolgens aan te kaarten bij de politiek en werkgevers. Daarnaast helpt CNV Jongeren melders onder meer met persoonlijke adviezen en informeert hen over hun rechten. Stagemisbruik komt voor in vele vormen en maten. Veelvoorkomende misstanden zijn dat stagiairs:
- onvoldoende begeleiding krijgen. Een gebrek aan begeleiding kan bovendien leiden tot arbeidsongevallen.
- geen eerlijke vergoeding ontvangen. De minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap heeft de sociale partners al opgeroepen om cao-afspraken te maken over (passende) stagevergoedingen.
- overmatige werkdruk ervaren, bijvoorbeeld doordat ze te veel taken en verantwoordelijkheden hebben die niet aansluiten bij de opleiding. Een stagiair mag niet als volwaardige werknemer werken. Gebeurt dit wel, dan riskeert het stagebedrijf een boete van de Nederlandse Arbeidsinspectie en kan de stagiair mogelijk ook met succes een arbeidsovereenkomst claimen (zie paragraaf 8.2).
- ongepast behandeld worden, bijvoorbeeld in de vorm van stagediscriminatie of machtsmisbruik.
Afhankelijk
Stagepact MBO
Het vermoeden bestaat dat lang niet alle misstanden worden gemeld bij de onderwijsinstelling van de stagiair – onder meer omdat de stagiairs voor het afronden van hun opleiding afhankelijk zijn van het oordeel van de stagebegeleider – of dat er weinig gebeurt met de misstanden die wél gemeld worden. Vooral mbo-studenten zijn kwetsbaar voor misstanden, omdat zij vaak relatief jong zijn als ze stage lopen en vaak ook meer uren stage lopen dan wo- of hbo-studenten. In het Stagepact MBO 2023-2027 staan ruim 50 maatregelen om de positie van mbo-studenten te verbeteren. Eén van die maatregelen is om meldingen van stagemisbruik te verzamelen bij de Samenwerkingsorganisatie Beroepsonderwijs en Bedrijfsleven (SBB) die de mogelijkheid heeft om de erkenning van leerbedrijven in te trekken.