2.2 Twee hoofdvormen: analytisch of niet-analytisch
verschil
Functiewaardering betekent eigenlijk: functies meten met dezelfde meetlat. Die meetlat verschilt per systeem, maar we maken grofweg onderscheid tussen twee hoofdtypen.
2.2.1 Analytische systemen
functiegroep
transparantie
Bij analytische systemen ken je punten toe aan kenmerken van een functie (zoals (financiële) verantwoordelijkheden, bevoegdheden, vereiste kennis of complexiteit) op basis van vaste beoordelingscriteria. Het totaalaantal punten bepaalt vervolgens de functiegroep. Vaak gebruik je hierbij zogenoemde referentiefuncties – veelvoorkomende rollen – als vergelijkingsmateriaal. Voordelen van analytische systemen zijn transparantie en consistentie, maar ze vereisen kennis en ervaring en zijn complexer om zelf toe te passen.
2.2.2 Niet-analytische systemen
gelijkenis
Niet-analytische systemen maken vaak gebruik van functiehandboeken. Je vergelijkt een functie met vooraf beschreven functiefamilies, eventuele voorbeeldfuncties en niveauomschrijvingen. De indeling gebeurt op basis van gelijkenis. Aan functiehandboeken liggen vaak analytische systemen ten grondslag, maar daarbij is dan een vertaling gemaakt naar een specifieke branche.
Een functiehandboek is laagdrempeliger en praktischer, maar minder objectief. Daarnaast kan het lastig toe te passen zijn bij unieke functies die niet voorkomen in de beschreven functiefamilies.