7.3 Knelpunten ombuigen

positief

Voordat je oplossingen gaat bedenken voor de knelpunten, zet je de knelpunten om in speerpunten. Speerpunten zijn positief geformuleerd en ze geven het doel weer dat je wilt bereiken. Dit zorgt ervoor dat er al een eerste richting is om te zoeken naar oplossingen.

Voorbeeld

ombuigen

onvoldoende meegroeien

Het ombuigen van knelpunten naar speerpunten wordt uitgelegd aan de hand van een voorbeeld. Stel dat in een onderneming de volgende feiten zich voordoen:

• De gemiddelde leeftijd in de onderneming is hoog, waardoor er 40 fte’s uitstromen vanwege pensioen de komende drie jaar. Hierdoor verliest een onderneming veel kennis en is er een grote vervangingsvraag. Voor sommige functies is deze vervangingsvraag slechts tijdelijk, omdat de functie over vijf jaar niet meer nodig is.
• Naast de vervangingsvraag vanwege de uitstroom door pensioen, verwacht de onderneming met 33 fte’s te groeien de komende drie jaar. Met name in de functies die lastig te vervullen zijn, verwacht je te groeien.
• 15% van de werknemers kan onvoldoende meegroeien in de kwaliteiten (flexibiliteit en probleemoplossend vermogen) die in de toekomst nodig zijn.
• De groep werknemers die wel kan meegroeien met de benodigde kwaliteiten heeft wel ondersteuning nodig.
• Tot slot is er een grote kans dat de werknemers die boven verwachting presteren en veel ontwikkelpotentieel hebben, de onderneming zullen verlaten, omdat ze weinig doorgroeimogelijkheden hebben.

7.3.1 Speerpunten

tijdelijk

verwachtingen

Hoe maak je van deze knelpunten nu een concreet plan? Hieronder zijn voor de knelpunten 1 tot en met 5 één of meerdere speerpunten bedacht:

• Uitstromen vanwege pensioen:
  • Ruim voordat een werknemer met pensioen gaat, draagt hij kennis over aan collega’s.
  • De onderneming zorgt ervoor dat ze op tijd voldoende werknemers aantrekt.
  • Je werft op het profiel van de toekomst.
  • De functies waar de vervangingsvraag tijdelijk is, vul je op met eigen werknemers die breed inzetbaar zijn.
• Groeien onderneming:
  • De onderneming is een aantrekkelijke werkgever in de regio waardoor vacatures niet langer openstaan dan zes maanden.
• Onvoldoende meegroeien in de kwaliteiten:
  • De werkgever bespreekt helder de verwachtingen met werknemers over de toekomst en begeleidt hen naar een passende plek.
• Ondersteuning nodig:
  • De onderneming ondersteunt werknemers in het ontwikkelen van de benodigde kwaliteiten.
• Weinig doorgroeimogelijkheden:
  • De werkgever heeft een goed beeld van de talenten van de werknemers in de onderneming en helpt ze om te blijven ontwikkelen en uitdagend werk te bieden.

Oplossingen

stapsgewijs

De volgende stap is het bedenken van oplossingen. Welke oplossingsrichtingen zorgen ervoor dat de onderneming de speerpunten gaat bereiken? Hoe ga je een weg vinden in de talloze oplossingen? Het helpt om dit stapsgewijs te doen. Een hulpmiddel hierbij is de speerpunten in te delen in de vier personeelsstromen: instroom, behoud, doorstroom en uitstroom. Het is handig om deze indeling te maken voordat je oplossingen gaat bedenken, zodat je al een denkrichting hebt. De oplossingen link je dan aan de personeelsstromen.

7.3.2 Van speerpunt naar personeelsstromen

meerdere ­stromen

Op basis van de genoemde speerpunten zie je bijvoorbeeld dat het speerpunt ‘Ruim voordat een werknemer met pensioen gaat, draagt hij kennis over aan collega’s’ te maken heeft met doorstroom. Speerpunten kunnen ook betrekking hebben op meerdere personeelsstromen. Het speerpunt ‘De werkgever bespreekt helder de verwachtingen met werknemers over de toekomst en begeleidt hen naar een passende plek’ heeft betrekking op zowel doorstroom als uitstroom. Dit geeft al een indicatie dat één oplossing onvoldoende is.

Brainstorm

out of the box

Je kunt nu gericht gaan zoeken naar oplossingsrichtingen. Een manier om dit te doen is een brainstorm organiseren. Verzamel per speerpunt zo veel mogelijk oplossingsrichtingen. Dit kun je doen door HR, leidinggevenden en eventueel werknemers oplossingen te laten bedenken die voor de hand liggen, maar ook die out of the box zijn. Selecteer uit deze uitkomsten de praktisch haalbare en effectieve oplossingen.