1.1 Achterban volgens de WOR
In artikel 1 WOR staat de wettelijke definitie van de achterban van medezeggenschapsraden. De wetstekst spreekt over ‘in de onderneming werkzame personen’. Dit betekent dat iedereen in de organisatie met een arbeidsovereenkomst onder de achterban van de OR valt. Dit geldt zowel voor vaste contracten als tijdelijke contracten. Ook maakt het geen verschil of een werknemer parttime of fulltime in dienst is.
Locatie
detachering
Ook werknemers die op locatie werken, vallen onder de achterban van uw ondernemingsraad. Daarbij kunt u denken aan werknemers in de bouw, die veel buiten en onderweg zijn, maar ook aan arbeidskrachten die via detachering en andere regelingen langdurig aan andere organisaties worden uitgeleend. Deze werknemers komen misschien maar enkele keren per jaar in het eigen kantoor of gebouw.
Uw OR kan zijn doelgroep analyseren door een indeling te maken op basis van functies en soort arbeidsovereenkomst, maar ook de leeftijd kan interessant zijn. U vindt een tool voor de doelgroepanalyse van uw achterban op rendement.nl/ordossier.
Detachering
achterban
Stel dat een marketeer vanuit een marketingbureau één jaar lang gedetacheerd werkt bij een verzekeringsorganisatie. Hij behoort dan nog altijd tot de achterban van de OR van dat marketingbureau: dat is immers de organisatie waarmee hij een arbeidsovereenkomst heeft gesloten. Met de OR van de verzekeringsorganisatie komt hij tijdens zijn dagelijks werk misschien meer in aanraking, omdat hij erover leest op het prikbord of samenwerkt met een OR-lid, maar in feite heeft hij daar niets mee te maken. Zijn medezeggenschapsrechten liggen bij de organisatie die hem detacheert.
Uitzend- en oproepkrachten
Ook voor uitzend- en oproepkrachten geldt dat zij vallen onder de achterban van de ondernemingsraad bij de organisatie waarmee zij een arbeidscontract hebben lopen. Een uitzendkracht heeft dus net als een gedetacheerde geen medezeggenschapsrechten bij de organisatie waar hij in de praktijk werkzaam is, maar bij de organisatie die hem uitzendt naar die werkplek.
Uitzendkrachten krijgen wel medezeggenschapsrechten bij de organisatie als zij er 24 maanden aaneengesloten hebben gewerkt, zolang zij hebben gewerkt ‘in het kader van de werkzaamheden van de onderneming’.
Werkzaamheden in de onderneming
Wat is werken ‘in het kader van de werkzaamheden van de onderneming’? Een voorbeeld: een uitzendkracht die via een hovenier bij de gemeentelijke groenvoorziening werkt, kan na 24 maanden geen aanspraak maken op medezeggenschapsrechten bij de gemeente – maar wel bij de hovenier.
Leer uw brede achterban kennen
volgers
Ondernemingsraden spreken vaak over ‘de’ achterban. Daarbij moet uw OR wel onthouden dat die achterban niet bestaat uit één type werknemer, maar juist heel divers is. Er is vaak maar een kleine groep werknemers die de ondernemingsraad op de voet volgt. Deze werknemers lezen trouw alle verslagen, ook als ze minder interessante punten bevatten. Dan is er een grote groep ‘volgers’ van de eerste groep en ten slotte een kleine groep die het weinig of niets interesseert wat de OR allemaal doet. Hoe groot die verschillende groepen zijn, verschilt per organisatie. Daarnaast is de achterban divers vanwege onder andere verschillende opleidingsniveaus, talenkennis en leeftijd.
Realistisch
Bedenk ook dat wat in de ogen van de OR – en vaak ook van de bestuurder – belangrijk is, anders kan worden ervaren door de werknemers. Zij maken zich vaak drukker om zaken die direct invloed hebben op de dagelijkse gang van zaken, hun eigen werk of hun portemonnee. Deze informatie in combinatie met de informatie over uw doelgroep is van belang voor elke OR die een communicatieplan wil ontwikkelen en het contact met de achterban wil verbeteren. Wees als OR wel realistisch in uw verwachtingen over de betrokkenheid van de werknemers. Zorg dat u in ieder geval een mix maakt van communicatiemiddelen om alle groepen te bereiken (zie hoofdstuk 5).