4.2 Wat kun en mag je wel doen?
gespreks-partner
De OR is een belangrijke gesprekspartner van de leiding van de organisatie. In veel organisaties zien de bestuurder en het management de OR als een belangrijke en waardevolle (overleg)partij. Om jullie toegevoegde waarde te laten zien, moet je weten wat je wel kunt, mag en zelfs moet doen.
4.2.1 Netwerken
invloed
Veel raden richten zich in hun interne netwerk hoofdzakelijk tot de bestuurder. Toch is het verstandig om het netwerk uit te breiden met andere (schakel)functies binnen de organisatie, zoals de bedrijfsleider, de HR-manager, de raad van commissarissen en natuurlijk de achterban. Alleen op die manier kun je de invloed van de OR echt vergroten. Kijk daarnaast naar interessante partijen buiten de organisatie.
4.2.2 Contact met de achterban
opinieleider
vertrouwenspersoon
Het onderhouden van contact met de achterban vraagt om vertrouwensvolle relaties. Niet iedere collega levert zinvolle bijdragen of informatie. In iedere groep en afdeling zijn echter zogenoemde ‘opinieleiders’. Die durven uit te spreken wat veel andere werknemers ook denken en vinden. Daardoor genieten zij vaak een behoorlijk draagvlak. Maak binnen de OR een plan en een overzicht van alle netwerkcontacten. Bedenk dat je als OR-lid een soort vertrouwenspersoon bent. Je kunt veel te horen krijgen wat niet direct bruikbaar is. Verdeel de werkzaamheden die noodzakelijk zijn om relaties op te bouwen.
Wil je gaan netwerken, stel jezelf dan altijd de vraag: wat kan ik voor de ander betekenen? Door vanuit die houding een contact en een relatie op te bouwen, krijg je al snel meer terug dan je erin stopt.
4.2.3 Kijk verder dan directe collega’s
Je contact reikt verder dan de bestuurder en achterban. Denk daarbij aan partijen als de raad van commissarissen (of toezicht), de arbodienst en de Nederlandse Arbeidsinspectie, de vakbonden, belangrijke klanten en leveranciers, gepensioneerden, overheden waarmee de organisatie te maken heeft en ga zo maar door. Ook de HR-afdeling is een belangrijke partij voor de OR. Een groot deel van hun taken en aandachtsgebieden overlappen met het OR-werk.
specialisme
Om het eigen werk enigszins in goede banen te leiden, is het slim om vanuit de OR de taken en specialismen onderling te verdelen. Zorg dus dat je voor je eigen specialisme de goede contacten kent, opbouwt en onderhoudt. Het kost tijd en discipline, maar uiteindelijk leidt het tot een schat aan informatie
Bespreek binnen de OR de mogelijkheden om social media in te zetten. Een goed voorbeeld is het peilen van meningen via polls. Voor welk platform je ook kiest: zorg wel dat je het goed afschermt voor de buitenwereld.
4.2.4 Netwerken is lobbyen
draagvlak
Informatie ontvangen is nuttig, maar de OR moet ook zijn eigen visie en standpunten uitdragen. Soms nog voordat een beslissing is genomen om draagvlak te verzamelen. Op momenten dat er beslissingen vallen of worden voorbereid, zijn de kansen op invloed het grootst. Denk aan het opstellen van de begroting en het bespreken van de jaarplannen over het afgelopen jaar. Veel raden hebben een communicatieplan, waarmee ze de achterban op de hoogte houden via agenda’s, notulen en nieuws. De OR is overigens wettelijk verplicht om de agenda’s, notulen en het OR-jaarverslag kenbaar te maken in de organisatie. Deel de successen van de OR!
Zoek uit hoe het MT de begroting van komend jaar opstelt. Wanneer is een goed moment voor beïnvloeding en bij wie kun je terecht? Bespreek dit ook binnen de OR.
4.2.5 Scouten en bouwen
kwaliteit
In het contact met de achterban is het slim om in de gaten te houden wat de kwaliteiten van je gesprekspartners zijn. Mogelijk ben je in gesprek met toekomstige OR-leden. Door hen respectvol te benaderen en te betrekken bij het OR-werk bereid je hen voor op een potentieel OR-lidmaatschap.
Kijk naar commissieleden die niet in de OR zitten
De officiële OR-commissies mogen ook leden bevatten die niet in de OR zitten. Dat kunnen dus collega’s zijn die vanwege hun deskundigheid een bijdrage leveren. Een derde motief voor dit opbouwwerk ligt in de OR-taak om de participatie van werknemers bij het werk, de onderneming en de organisatie te bevorderen. Voorstellen voor projectgroepen met deelname van diverse geledingen van werknemers is hiervan een voorbeeld.