6.3 Omstandigheden en situaties
team
Ga je in je vrije tijd naar een golfclub, dan brengt dat een ander leerproces dan wanneer je je bij een fanfare aansluit. Ben je actief lid van de bibliotheek, dan leer je gericht en anders dan de persoon die iedere avond tv kijkt. Door lid te zijn van de OR leer je binnen dat team en in de vergaderingen met de bestuurder anders en meer dan in je eigen baan met je collega’s. Kiezen voor omstandigheden en situaties bepaalt voor een groot deel hoe en wat je leert.
Bedenk voor jezelf van welke mensen en situaties je in de organisatie het meest kunt leren. Ga hierbij niet eenvoudig voor de makkelijkste weg: dat wat je eigenlijk al kent en weet. Schrijf je bevindingen voor jezelf op.
6.3.1 Rijping
levenservaring
Door rijping, ouder worden en levenservaringen op te doen, word je iedere dag gevormd. Je leert van alle ervaringen. Bewust of onbewust. Wanneer een nieuw en jong personeelslid aangenomen wordt, zal hij vanaf de eerste dag leren door wat hij ervaart en meemaakt. Dat geldt ook voor je OR-lidmaatschap. Je leert allerlei nieuwe mensen kennen, maakt dingen mee en merkt na verloop van tijd dat je daarvan leert. Rijping is een manier van leren die vanzelf gebeurt.
6.3.2 Socialisatie
werkproces
We leren ook bewust en onbewust door onze omgeving, die een bepaalde cultuur en structuur heeft en daarnaast verschillende werkprocessen omvat. Ieder mens past zich – vaak automatisch – aan aan die omgeving.
Aanpassingsvermogen
buitenaf
Doordat een mens aanpassingsvermogen heeft, leert hij snel die dingen te doen die van hem verwacht worden. Denk maar aan de extreme vorm van een leger. Soldaten hebben namelijk het vermogen om zich snel aan te passen aan hun omgeving. Ook voor een ondernemingsraad geldt dat deze manier van leren gewoon gebeurt. Socialisatie komt dan wel van buitenaf, maar draagt er wel aan bij dat je nieuwe dingen leert.
Kijk ook eens naar anderen in de socialisatie
cultuurkenmerk
De definitie van socialisatie is: het dwingend proces waarbij iemand – bewust en onbewust – de waarden, normen en andere cultuurkenmerken van zijn groep krijgt aangeleerd.
Bedenk in dit kader eens van drie familieleden of buren, die op totaal verschillende plaatsen werken, in hoeverre je de typische ambtenaar, de commercieel snelle jongen of de Florence Nightingale herkent.
6.3.3 Reflectie
effect
Reflecteren betekent dat je jezelf een spiegel voorhoudt om zo stil te staan bij hoe je bijvoorbeeld werkt, welke keuzes je daarbinnen maakt, welke vaardigheden je inzet en hoe dat voelt. Er zijn verschillende vormen van reflectie, maar uiteindelijk komt het erop neer dat je nagaat wie je bent en wat je motivatie en je doelen zijn. Daarnaast kijk je naar je handelen en het effect ervan op de omgeving (bijvoorbeeld het OR-werk, de organisatie en collega’s).
Visualisatie is een goede leerhulp. Schrijf een vraagstuk op, eventueel met plaatjes of namen erbij. Kijk ernaar en bedenk hoe je zelf met dit probleem wilt omgaan.