1.1 Eerste dag als OR-lid
ontwikkelen
vakbonden
basiskennis
Om OR-lid te worden, hoef je geen toelatingsexamen af te leggen. Iedereen kan zich kandidaat stellen en gekozen worden. Toch wordt van OR-leden vaak wel verwacht dat zij zich gaandeweg scholen en vormen om zichzelf verder te ontwikkelen in het medezeggenschapsvak. Beetje bij beetje is het de bedoeling om je kennis te vergroten over je rechten en plichten, hoe een vergadering in elkaar steekt, wat een bestuurder wel en niet – zonder het advies of de instemming van de OR – kan beslissen, wat de OR wel of niet kan bereiken, wat de rol is van de vakbonden, hoe de markt in elkaar steekt en ga zo maar door. Om te beginnen is een soort basiskennis nodig. Later leer je meer door je te specialiseren, door gewoon mee te doen, door te luisteren, door te praten met deskundigen en erop uit te gaan.
In dit dossier vind je veel afvinkopdrachten die je helpen om een goede basis te leggen voor een volwaardig functioneren als lid van de OR. Je herkent ze aan het symbool dat hier in de kantlijn staat.
1.1.1 Onderschat je eigen kennis niet!
toegevoegde waarde
Eén vorm van kennis neem je in ieder geval mee: je eigen ervaring en wat je al weet van je aanwezigheid op de werkplek. Onderschat die kennis niet! Je weet tenslotte wat er leeft op de werkvloer onder de werknemers en waar uiteindelijk het geld wordt verdiend. De bestuurder en zijn toezichthouders horen weleens iets, maar hebben uiteindelijk een minder goed beeld van wat er precies speelt binnen de organisatie. En juist dat is de reden dat de kennis van de OR-leden van toegevoegde waarde is!
Maak gebruik van een notitieblok, schrift of Word-document waarin je al je vragen, afkortingen, namen en andere belangrijke zaken vastlegt. Houd een logboek bij van de dingen waar je tegenaan loopt en bespreek ze op een geschikt moment met een mederaadslid.
1.1.2 Staffunctionarissen
staffunctionaris
Hoewel je veel kennis bezit van de werkvloer, komt er veel nieuwe kennis op je af nu je in de OR zit. Gelukkig sta je er niet alleen voor en kun je anderen om hulp vragen: OR-leden, maar ook staffunctionarissen. Vergeet niet dat werknemers met een staffunctie ook in de achterban zitten en veel kennis in huis hebben. Denk aan de volgende afdelingen:
- Financiën;
- Human Resources (Personeelszaken);
- Automatisering;
- Juridische zaken (soms ook Legal);
- Research & Development (ontwikkeling).
De bestuurder weet ook niet alles
adviseur
Bedenk dat de bestuurder dan wel een autoriteit is, maar dat hij ook heel veel niet weet. Dat is de reden dat hij allerlei stafmensen en adviseurs om zich heen verzamelt die hem informeren en adviseren. De OR kan hen evengoed om informatie vragen. Vergeet niet dat de OR uiteindelijk ook één van de adviseurs is van de bestuurder.