2. Wettelijk kader

Dit hoofdstuk is eerder verschenen in Themadossier OR Rendement

Publicatiedatum: mei 2025

De ondernemingsraad kan de bestuurder tijdens, maar ook buiten de overlegvergadering om concrete voorstellen doen. Dit initiatiefrecht is vastgelegd in artikel 23 van de Wet op de ondernemingsraden (WOR). Dankzij het initiatiefrecht kan de OR zijn invloed aanzienlijk vergroten.

onderwerp

Als je de WOR erbij pakt, zijn er twee manieren waarop de OR met een eigen initiatief kan komen. Dat kan ten eerste tijdens de formele overlegvergadering met de bestuurder (artikel 23, lid 2 WOR). De OR kan voorstellen om een bepaald onderwerp te agenderen voor de overlegvergadering of hierover een overleg met de bestuurder aanvragen. Maar de OR kan ook buiten de overlegvergadering om met een voorstel komen (artikel 23, lid 3 WOR).

De OR kan de bestuurder over álle onderwerpen die de organisatie aangaan een voorstel met een mogelijke oplossing doen. Dat maakt het initiatiefrecht juist zo krachtig en nuttig voor de OR.

Verstopt

overleg

onderdeel

In de WOR wordt geen volledig artikel gewijd aan het initiatiefrecht, zoals wel het geval is voor het instemmingsrecht (artikel 27 WOR) en het adviesrecht (artikel 25 WOR). Het initiatiefrecht komt immers aan de orde binnen artikel 23 WOR, het ‘overleg met de ondernemer’, in lid 2 en lid 3. Het zit dus wat verstopt in de Wet op de ondernemingsraden, maar dat maakt het initiatiefrecht niet minder belangrijk. Het geeft wel meteen aan dat het initiatiefrecht niet op zich staat. Het is onderdeel van en duidelijk verweven met een aantal andere rechten van de OR. Daarom volgt hierna eerst een toelichting op de algemene rechten van de OR. Waar gaat de OR over, wat is de reikwijdte die de WOR aangeeft?

2.1 Wat is de reikwijdte van de OR binnen de WOR?

Het instemmingsrecht en het adviesrecht lijken wel de harde kern van het werk van een OR. Maar het is ook van belang om als OR-lid te weten wat de basistaak is vanuit de WOR. Soms zegt een bestuurder dat de OR alléén gaat over de belangen van de werknemers, maar de taak van de OR ligt breder dan dat. In de WOR staat immers in artikel 2 dat ‘de...

2.2 Recht op organiseren van een overlegvergadering

De OR heeft formeel overleg met de bestuurder tijdens de overlegvergadering (ook wel ‘OV’ of ‘OV-vergadering’). De OR bespreekt dan niet alleen de gang van zaken en advies- en instemmingsverzoeken, maar ook initiatiefvoorstellen. Tijdens de overlegvergadering mag de OR zijn initiatiefvoorstel mondeling indienen en motiveren. De bestuurder mag zijn...

2.3 Recht op het indienen van een voorstel

Op grond van het initiatiefrecht mag de OR een initiatiefvoorstel ook tussentijds, dus buiten de overlegvergaderingen om, schriftelijk aan de bestuurder voorleggen (artikel 23, lid 3 WOR). Dit voorstel moet voorzien zijn van een toelichting en wordt schriftelijk aan de bestuurder voorgelegd. De bestuurder is verplicht om over het voorstel ten...

2.4 Inzetten initiatief voor stimulerende taken OR

In de WOR staan een aantal onderwerpen genoemd die de speciale aandacht vragen van de OR. Artikel 28 WOR kent namelijk aan de OR een stimulerende taak toe met betrekking tot een achttal onderwerpen. Dat wil zeggen dat de OR zo veel mogelijk moet doen om naleving van de afspraken over deze onderwerpen te bevorderen. Bevorderen kun je hier opvatten...

2.5 Mogelijkheden om in beroep te gaan

Als de OR een initiatiefvoorstel heeft voorgelegd, moet de bestuurder zo spoedig mogelijk mededelen of en in hoeverre hij het voorstel van de OR overneemt. Als de bestuurder weigert serieus in te gaan op het voorstel, kan de OR dit afdwingen bij de kantonrechter. Een initiatiefvoorstel is namelijk zeker niet vrijblijvend. De bestuurder moet dit...

2.6 Het vervolg: van wet naar praktijk

De wettelijke basis van het initiatiefrecht is in dit hoofdstuk op een rij gezet. Je kent nu de rechten van de OR bij het nemen van een eigen initiatief. Ook is duidelijk hoe andere bevoegdheden vanuit de WOR, zoals het overlegrecht en informatierecht, je kunnen ondersteunen. En het is helder wat je minimaal mag verwachten van de bestuurder als...

U bent hier